පරිවර්තනය - හසිත පෙරේරා
සිතුවමක් යනු කිසියම් පුද්ගලයකුගේ සිතුවිලි, වර්ණ සහ රේඛා මඟින් ද්විමාන තලයක ත්රිමාණ ගත කිරීමකි. සිත්තරා භාවිත කරන සෑම රේඛාවක ම, වර්ණයක ම ගැබ් ව ඇත්තේ ඔහුගේ මනෝභාවයන් ය. එනම් උසස් සිතුවමක් යනු පුද්ගලයකු විනිවිද දැකිය හැකි කැඩපතක් වැනි ය.
ප්රැන්සිස් බේකන් යනු තම සිතුවිලි විචිත්රවත් ලෙසත්, එඩිතරවත්, භාවාතිශය ලෙසත් ඉදිරිපත් කළ අයර්ලන්ත ජාතික චිත්ර ශිල්පියෙකි. ඔහුගේ මුල් කාලීන සිතුවම්, ජ්යාමිතික හැඩතල මත චිත්රණය වූ අතර පසු කලෙක ඔහු වඩාත් යොමු වූයේ හුදු ප්රකාශිත චිත්ර කලාව කෙරෙහි ය. ඔහු 1944 දී සිතුවම් කළ Crucifixion සිතුවම පසුගිය දා අලෙවි වූයේ ඩොලර් මිලියන 92.2 කට ය. එය පශ්චාත් යුද සමයේ නිර්මාණය වූ සිතුවමක් වෙනුවෙන් මෙතෙක් හිමි වී ඇති වැඩි ම තක්සේරුවයි. ප්රැන්සිස් බේකන් චරිතය කෙතරම් කලා ලොවට වැදගත් දැයි පසක් කරමින් 1998 දී ඔහුගේ ජීවන තොරතුරු අළලා Love is the Devil චිත්රපටය නිර්මාණය වෙයි.
බොහෝ කලෙක පටන් පැවති ඇදුම රෝගය උත්සන්න වීම නිසා 1992 අපේ්රල් 28 වනදා මෙලොවින් සමු ගත් එම සොඳුරු සිත්තරා ලාංකේය විද්යාර්ථියාට දායාද කරලීමේ අරමුණින් අපි මෙවර විශ්වාන්තරය පීරා ඔහු කැටුව එන්නෙමු.
David Silvester විසින් කරන ලද සම්මුඛ සාකච්ඡා කිහිපයකින් උපුටා ගන්නා ලදී.
භාව ප්රකාශන සිතුවමක් කිරීමට ඔබ තුළ කිසියම් ආශාවක් තිබුණ ද?
මා තුළ තිබුණ හැඩයම් රේඛා ඇඳීමේ ආශාවත් මා Crucifixion (කුරුසයේ ඇණ ගැසීම) සිතුවමේ මුල් අදියරේ දී කළේ එයයි. එයට ආභාසය ලැබුණේ 1920 දශකයේ නිර්මාණය වුණු පිකාසෝ ගේ සිතුවම්වලින්.
එම නිර්මාණයට පසුව ඔබ වඩාත් ප්රකාශන චිත්රවලට නැඹුරු වූ බවක් පෙනෙනවා ය ප්රකාශන චිත්ර ඇඳීමට ඔබ තුළ හට ගත් ධනාත්මක කැමැත්ත ද? එසේත් නැත්නම් එම වකවානුව තුළ ඔබට තව දුරටත් එවැනි ඓන්ද්රීය ක්රමවේදයක් ගොඩනඟා ගත නොහැකි වීම ද?
මා 1946 දී සිතුවම් කළ චිත්ර අතරින් එක් චිත්රයක් නිර්මාණය වූයේ අහඹු ලෙස. මා හට අවශ්ය වූයේ ගොවි බිමකට පහත් වන කුරුල්ලකු සිතුවම් කිරීමටයි. එය මා කලින් සඳහන් කළ ආකාරයේ හැඩයම් රේඛා සමඟ බද්ධ වී තිබෙන්නට ඇති. කෙසේ වෙතත් මා ඇඳි රේඛාවලින් එක්වර ම මතු වූයේ මුළුමනින් ම වෙනස් වූ දෙයක්. එම හදිසියේ මතු වූ දෙයින් තමයි මෙම සිතුවම නිර්මාණය වුණේ. මා මගේ සිතුවම දෙස කිසිසේත් එලෙසින් කල්පනා කළේ නැහැ. එය හරියට ම කියනවා නම්, එක මත එක සිදු වූ අහඹු, සිද්ධීන් රාශියක එකතුවක් වගෙයි.
කුරුල්ලාගෙන් ඔබට මතු වූයේ කුඩය ද?
එය නිශ්චිතව කුඩයක් මතු කළා යයි කිව නො හැකියි. කුරුල්ලාගෙන් මා තුළ සමස්ත චිත්ත රූපය ම මතු වූවා යයි මම සිතනවා.
තම චිත්ත රූපය සිතුවම් කිරීමට වාඩි වන චිත්ර ශිල්පියාට එහි නිරත වන අතරතුර, මුල් චිත්ත රූපය වෙනස් වීමට මුහුණ දීමට සිදු වෙනවා නේද?
ඔව්. නමුත් මා දැන් නිතර ම කල්පනා කරන්නේ එය වඩාත් ඵලදායි ලෙස මනසට එන දෙයක් හැටියටයි. කුමනාකාරයේ දෙයකින් හට ගත්ත ද, මා නිශ්චිත වස්තු විෂයකට සීමා විය යුතු යයි මා විශ්වාස කරනවා. මෙය නිරූපණය යන වචනයෙහි අරුතට ඉඳුරා පටහැනි අදහසක් විය හැකියි. මා දැන් වඩාත් කැමති පුද්ගලයන් සිතුවම් කිරීමට යි. එවැනි සිතුවමක වුව ද විවිධ අයට විවිධාකාරයේ අර්ථ නිරූපණ ඉදිරිපත් කළ හැකියි. මන්ද චිත්රය එක් සමෝච්ච රේඛාවක සිට අනෙකට ගමන් කරන නිසායි.
ඔබේ Crucifixion (කුරුසයේ ඇණ ගැසීම) සිතුවම නිර්මාණය කරන විට ඔබ එකවර එහි කොටස් තුන ම නිර්මාණය කළා ද?
මා කොටස් තුන ම සිතුවම් කළේ වෙන වෙන ම. නමුත් එය අවසන් වූ පසුව එහි යම් යම් වෙනස්කම් මා කළේ එකවර.
එක සිතුවමක් කොටස් තුනකින් සිතුවම් කිරීමට ඔබට බලපෑ සාධකය කුමක් ද?
සතුන් මරණ ස්ථාන සහ මස් පිළිබඳ ඡායාරූප මට නිතර ම බලපෑම් කළා මා සිතන්නේ Crucifixion සිතුවමට මෙවැනි ඡායාරූපවල බලපෑම ඉතා ම තදින් තිබුණා. එම ඡායාරූපවල සිටිනා සතුන් තමුන්ට අත් වීමට යන ඉරණම පිළිබඳ හොඳින් දැන ජීවිත බේරා ගැනීම සඳහා උපරීම සටනක් කරන බැව් පෙනෙනවා. Crucifixion හි සමස්ත අදහසත් මෙයමයි. ක්රිස්තියානි ලබ්ධිකයෙකුට ජේසුස් වහන්සේ කුරුසියේ තබා ඇණ ගැසීම සුවිශේෂී දෙයක් වුවත්, ක්රිස්තියානි දහම පිළිබඳ විශ්වාස නොකරන පුද්ගලයාට පෙනෙන්නේ මරණයෙන් ගැලවීමට ඕනෑම මිනිසෙකු දරන වෑයමක් ලෙස පමණයි.
නමුත් ඔබ නිතර - නිතර Popes ආගමට සම්බන්ධ නිර්මාණවල යෙදෙන්නේ ඇයි?
Popes (පාප් වහන්සේලා) නිර්මාණය තුළ කිසි ම ආගමික මතවාදයක් නැහැ. එය පැන නැගුණේ වැලස්කුවස්ගේ Pope Innocent X සිතුවමෙන්.
නමුත් ඇයි ඔබ ඔහුගේ Popes නිර්මාණය ම ඒ සඳහා තෝරා ගත්තෙ?
මොකද, මා සිතනවා, එය මෙතෙක් බිහි වූ විශිෂ්ටත ම පුද්ගල සිතුවමක් යැයි කියා.
ඔබ ඡායාරූපවලට මෙතරම් ලැදිකමක් දක්වන්නේ ඇයි ද කියා කිව හැකි ද?
ඡායාරූප සහ චිත්රපට හරහා කෙනකුගේ සංජානනයට දැඩි බලපෑමක් කරනවා. භාව ප්රකාශන සහ ප්රකාශන චිත්රවලට වඩා ඡායාරූප සහ චිත්රපටවලට මම කැමතියි.
ඔබේ Crucifixion සහ Butcher S. shop (මස් මරන්නා ගේ සාප්පුව) අතර කිට්ටු සම්බන්ධයක් තිබෙනවා. ඔබට මස් සමඟ ඇති සංවේදනය ඉතා වැදගත් දෙයක් වන්නට ඇති?
ඇත්තෙන් ම ඔව්. ඔබ මස් විකුණන වෙළෙඳසලක් දිගේ - මරණයේ මාවත දිගේ ගමන් කරන විට මැරී වැතිරී සිටින මාළුන්, කුරුල්ලන්, වෙනත් සතුන් දැක ගත හැකියි. චිත්ර ශිල්පියකු තුළ මෙම මස්වල ඇති පුදුමාකාර වර්ණය දැඩි බලපෑමක් කරන දෙයක්.
ඔබේ නිර්මාණ මස්වල පැහැය මත පදනම් වී ඇති බැව් ඔබේ නිර්මාණ දකින විට පෙනී යනවා. මේ නිසා ම ඔබ සංත්රාසය මතු කරන චිත්ර ශිල්පියකු ලෙස විචාරකයන් හඳුන්වා දී තිබෙනවා.
ඇත්තෙන් ම ඔවුන් සලකා බලන්නේ මගේ නිර්මාණවල ඇති භයංකර බව පිළිබඳ පමණයි. නමුත් මට එවැන්නක් හැඟෙන්නේ නැහැ. භයානක මිනිහෙක් වීමේ ආසාවක් මට නැහැ.
ඔබේ පාසල් ගමන පිළිබඳ යමක් කතා කළොත්?
මා පාසල් ගියේ එක් අවුරුද්දක් පමණයි. මා නිතර ම පාසලෙන් පැන ගිය නිසා ඔවුන් විසින් ම මා පාසලෙන් ඉවත් කළා. මට අවුරුදු දහසයක් වන විට, මගේ අම්මා සතියකට යූරෝ 3 ක් මට ලබා දුන්නා. ඒ කාලයේ එය කෙනෙකුට යැපීමට තරම් ප්රමාණවත් වුණා. ඉන් පසුව මම ලන්ඩනයට පැමිණියා. එතැනින් බර්ලින්වලට ගියා. ඔබ තරුණ නම් ඔබට ඕනෑම කෙනෙක් උපකාර කරනවානේ. මටත් සිද්ධ වුණේ එයමයි. මා හට හෝටලයක වේටර්වරයකුගේ රැකියාවක් ලැබුණා. එය ඉතා ම අපූරු හෝටලයක්. බර්ලින්හි රාත්රී කාලය මා හට අමුතුම අත්දැකීමක් වුණා. කෙසේ වෙතත් එතැනින් මම පැරීසිය බලා ගමන් කළා. එහිදී මට පිකාසෝ ගේ චිත්ර ප්රදර්ශනයක් නැරැඹීමට හැකි වුණා. මමත් චිත්රයක් ඇඳීමට කල්පනා කළ යුතු යැයි තීරණය කළේ එහිදීයි.
ඔය තීරණය පිළිබඳ දෙමව්පියන්ගෙන් ලැබුණු ප්රතිචාරය කුමක් ද?
මා කලාකාරයෙක් වීමට යනවා යැයි කියමින් ඔවුන් මට හොඳටම දෙහි කැපුවා.