සමස්තයක් ලෙස ගත් විට කෘතියෙන් කියැවෙන්නේ එකල ව්‍යවච්ඡේදකයන් ලෙසින් හඳුන්වනු ලැබූ ශල්‍ය වෛද්‍ය විද්‍යාව හැදෑරූවෙකු විසින් තමා පෙළඹවීමට ලක් කළ මෝනා සොෆියා නම් වෛශ්‍යාව දිනා ගැනීමට කාමෝද්දීපනෝපක්‍රමයක් ගවේෂණය කිරීමත්, සිය වෛද්‍යකර්ම ඔස්සේ කාන්තාවන්ගේ භගමණීය හෙවත් ක්ලිටෝරිසය ඔවුන්ගේ ලිංගිකත්වය සමග ඇති දෘඪ බන්ධනය හෙළි කර ගැනීමත්, ඒසමග ඔහු වෙත ආගමික හා පාලන බලාධිකාරයෙන් එල්ල වන බලපෑමත් ඇතුළත් කතාන්දරයකි. ෆෙදෙරිකෝ අන්දහාසිගේ ව්‍යවච්ඡේදකයා ලියා ඇත්තේ පුනරුද යුගය (16 වන සියවස) පසුබිම්කර ගනිමිනි. වෝහාරික වෛද්‍යවරයෙකුගේ ප්‍රේමයක් හා බැඳුණු පෞද්ගලික ගවේෂණයක් පිළිබඳව ප්‍රබන්ධයක් ගෙනහැර දැක්වුවද ඒ සමස්ත කෘතියේ තේමාව වඩාත් ගාම්භීර එකකි. මේ තේමාව කවරක්ද යන්න කෘතියට දී ඇති නමින් ඉඟියක් සැපයෙයි.ව්‍යවච්ඡේදනය යන්න කොටස්වලට වෙන් කොට සියුම්ව නිරීක්ෂණය කිරීම යන අරුත් නංවයි. ව්‍යවච්ඡේදන යන ක්‍රියාවට සම්බන්ධව ඊට පූර්වයෙන් එන භාවයක් තිබේ. එනම් කුතුහලයයි. කිසියම් අයෙකු ව්‍යවච්ඡේදන කාර්යයක නිරත වන්නේ අනාවරණය නොවූ කිසිවක් අනාවරණය කර ගැනීමේ අරමුණෙනි. එයට පොළඹවන්නේ කුතුහලයයි. ව්‍යච්ඡේදකයා නවකතාව ව්‍යවච්ඡේදනය නැමති තේමාව ඔස්සේ දක්වන්නේ මේ ආකාරයේ අර්ථ තලයන්ය.
මේ කුකුහලයට අමතරව පෙළඹවීම හා පවත්නා තත්තවයක් අභියෝගයට ලක් කිරීමේ හැකියාවක් ව්‍යවච්ඡේදනය කරන්නාට තිබිය යුතුය. ඒ අරුතින් බලන විට ව්‍යවච්ඡේදකයෙකු සමාජයේ පූර්වගාමී චරිතයක් බවටපත් වේ. මැතියෝ කලම්බු සිය සොයාගැනීම වෙනුවෙන් නොබියව පෙනී සිටින්නේත් ඒ මගින් ඇතිවන සමාජ කැලඹීමට නොබියව මුහුණ දෙන්නේත් සැබෑ පූර්වගාමී චරිත ලක්ෂණ විදහා දක්වමිනි. ඒ අනුව ව්‍යවච්ඡේදකයා නවකතාවෙහි මැතියෝ රෙනල්දෝ කලම්බු භෞතික වශයෙන් මෙන්ම ආකල්පීය වශයෙන්ද ව්‍යවච්ඡේදකයෙක් වෙයි. ඒ ව්‍යවච්ඡේදනවලින් ඔහු හෙළි කරගත් ප්‍රතිඵලද විප්ලවීය ඒවා වෙයි.
ෆෙදෙරිකෝ අන්දහාසි
කලම්බු ජීවත් වන 16වන සියවසේ යුරෝපියානු සමාජයේ සියලුම ඉසව් වෙත පල්ලියේ සෙවනැල්ල වැටී තිබූ සමයකි. එමෙන්ම කෘතියේද සඳහන් කරන අන්දමට දහසය වන සියවස ගැහැණුන්ගේ සිය වස යැයි හඳුන්වනු ලැබේ. එයට හේතුව කාන්කාවන්ට සමාජයේ තිබූ බාධක මඬිමින් ඔවුන් කිසියම් පෙරටුගාමී තත්ත්වයකට පැමිණීමට උත්සාහ දරන්නට එම අවධියේදී සමත්වීම නිසාය. ඒ අනුව කාන්තාවන් නිවෙසින් මිදී සමාජ වැදගත්කම හා පිළිගැනීම සෙවීමට පිළිපන්නේ මේ අවධියේ දී ය. එකී සියවසේදී කලම්බුගේ සොයා ගැනීම ඓතිහාසික වශයෙන් ස්ත්‍රියට වැදගත් වන්නේ කෙසේද?
කෘතිය තුළ හමුවන, කලම්බු මධුර දේශයේ ක්‍රියාකාරීත්වය පිළිබඳව ප්‍රථම ප්‍රායෝගික පරීක්ෂණය සිදු කරන ඉනේස් ආර්යාවගේ චරිතය හරහා මෙය අවබෝධ කරගත හැකිය. ඉනේස් යනු නැසී ගිය ධන කුවේරයෙකුගේ බිරිඳ වන අතර ඈ කලම්බුගේ අත්හදාබැලීමට යොදාගන්නා විට සිටියේ පල්ලියට සිය දිවිය කැප කළ ආර්යාවක ලෙසිනි. නමුත් කාන්තාවන්ගේ ලිංකත්වයේ පාලනය දරන මධුර දේශයේ රහස ඇය දැනගැනීමත් සමඟ ඇය කරන්නේ ඒ මධුර දේශයේ බලපෑමෙන් මිදී සිය දියණියන් තිදෙනා සමග අති සාර්ථක ගණිකා ව්‍යාපාරයකට පිවිසීමය. යම් කාන්තාවක් ගණිකා ව්‍යාපාරයට පිවිසීම ඔවුන්ගේ ජයග්‍රහණයක් වන්නේ ඉනේස් ආර්යාව එය මනා අවබෝධයකින් සැලසුම් සහගතව සිදු කළ බැවිනි. ඇය ඒ වෙත පිවිසෙන්නේ ඉහළ සමාජ ස්ථරයකට අයත් ධනවත් කාන්තාවක ලෙසිනි. නමුත් ඇය තමා දැනගත් මධුර දේශයේ රහස නිසා යුගයේ වඩාත්ම ප්‍රබල වෛශ්‍යාව වීමට සමත් වෙයි. පුරුෂයන්ට වහලියක් නොවී සිය හැගීම් පාලනයකට නතු කරගන්නා රහස ඇගෙන් ඉගෙනගන්නා තවත් ආධුනික ගණිකාවන් දහස් ගණනකගේ පාලිකාව බවට පත් වෙයි. එමෙන්ම සිය පාරම්පරික ධනය මෙන්සිය කීප ගුණයක ධනය කෙටි කලක් තුළදීම උපයා ගනී. එය සිය සිරුර් සැගවුණු රහසක් තුළින්ම කාන්තාවන් සිය විමුක්තිය කරා එළඹීමකි.
මෙහිදී කලම්බු සිය සොයා ගැනීම සිදුකරන්නේ ස්ත්‍රී සිරුර හරහාය. ඒ අනුව කාන්තා සිරුරේ ඇති අති සුවිශේෂී අවයවයක ක්‍රියාකාරීත්වය පිළිබඳව වන එම සොයාගැනීම ඔහු අතින් නම් වන්නේ මධුර දේශය නමිනි. කෘතිය තුළ මෙම සොයා ගැනීම නම් දක්වා ඇත්තේ ක්‍රිස්ටෝපර් කොලොම්බස් විසින් ඇමරිකාව සොයා ගැනීමට සමපාත වන ලෙසිනි. ඔහු ස්ත්‍රී සිරුර නැමති ලෝකයෙන් අති විශාල මධුර දේශයක් සොයා ගනී.
ඇමරිකාව සොයාගැනීම අති දේශ ගවේෂණයෙහි පමණක් නොව ලෝක ශිෂ්ටාචාරයේ ගමන් මගෙහි ද එක් වැදගත් ලක්ෂයක් ලෙසින් සැලකිය හැකිය. මැතියෝ කලම්බු විසින් ස්ත්‍රී සිරුරෙන් සොයා ගන්නා ලද මධුර දේශය ද ඒ ආකාරයේ විප්ලවයක් බව සනාථවන කරුණු කිහිපයක්ම තිබේ. එතෙක් මිනිසුන් ස්ත්‍රී සිරුර ලෙස හඳුනාගෙන තිබූ ලෝකය තුළ තවත් ගවේෂණයට ලක් නොවූ ඉසව් ඇති බව පෙන්වා දීම එයින් මවන පළමු වැනි විප්ලවය වෙයි. එය තමන්ට දකුණු දෙසින් තවත් සුවිසල් දේශයක් ඇති බව නොදත් යුරෝපීයයන් ඇමරිකාව සොයාගත් විට ඇති වූ විප්ලවයට සමාන වෙයි.
එමෙන්ම පුරුෂයාගේ ආශාව වන කාන්තාව අත්පත් කරගැනීමට හැකි යතුරක් ඇගේ සිරුරෙහි සැඟවී ඇති බව පෙන්වා දීම ව්‍යවච්ඡේදකයාගේ දෙවැනි විප්ලවීය කරුණයි. මිනිසුන් පරිභෝජනයෙන් සන්තර්පණය කළ හැකි මහඟු සම්පත් ආකරයක් සහිත පොරොන්දු දේශයක් බඳු වූ බිම්කඩක් ලෙස ඇමරිකාව යුරෝපීයයන්ට නතු වූයේද එයට සමාන ලෙසිනි. එමෙන්ම කාන්තාව පිළිබඳව තිබූ සාම්ප්‍රදායික කියවීම බොහෝ සෙයින් වෙනස්ව ගොස් ඇය හඳුනාගැනීමටද ඇගේ ක්‍රියාකාරීත්වයට බලපාන අරුම පුදුම අවයවය හඳුනාගැනීම ද වඩාත් මුහුකුරා ගිය ස්ත්‍රී පුරුෂ සම්බන්ධතාවකට ඉවහල් විණි. එය ස්ත්‍රීන් මෙන්ම පුරුෂයන්ද තෘප්තිය වෙත කැඳවාගෙන යාමට හදිසියේම විවිර වූ ද්වාරයක් බඳුවිය. එය ඇමරිකාව සොයාගැනීමද මානව වංශයට කළ බලපෑමට සමාන වෙයි. අප වෙසෙන ප්‍රමෝදය සොයන මිනිස් ලෝකයේ ඇමරිකාව යන්න කියවා ගත හැක්කේ පාරිභෝජනවාදයේ කූටප්‍රාප්තිය හඟවන අයිකනයක් ලෙසිනි. ඇමරිකාව සොයාගැනීමට වඩා ඒ තුළ බිහිවන සංස්කෘතික දේශපාලන ව්‍යුහය ලෝක ශිෂ්ටාචාරය තුළ පැහැදිලි වෙනසක් සිදු කොට තිබේ. සංස්කෘතික සීමාවන් වලින් මිදීම හා පුද්ගල නිදහස අධි සැලකිල්ලට ලක් වීම එහි ලක්ෂණය වෙයි. ඇමරිකාව සොයාගැනීම හා ජනාවාස වීම නිසා ලෝක ශිෂ්ටාචිරයේ සීමා පෘථුල වී යාම හා කලම්බුගේ මධුර දේශය සොයාගැනීම වඩාත් සමානුපාතික වන්නේ මෙලෙසිනි.
මෙයින් දනවන්නේ නවුමු දේ ගවේෂණයේ කුතුහලය විසින් පොළඹවනු ලබන මිනිසෙකු විසින් මානව ශිෂ්ඨාචාරයට කළ හැක්කේ කවරාකාර බලපෑමක්ද යන්නයි. ඒ අනුව දේශ ගවේශක ක්‍රිස්ටෝපර් කොලොම්බස් මෙන්ම ව්‍යවච්ඡේදක මැතියෝ කලම්බුද විශිෂ්ට විප්ලවකරුවෝ වෙති.
එමෙන්ම වෝහාරික වෛද්‍යවරයෙකු හෝ දේශ ගවේෂකයෙකු පමණක් නොව ඕනෑම වෘත්තීයෙකු තමා හමුවේ ඇතැ දේ විප්ලවීය අයුරින් විනිවිද දකින ව්‍යවච්ඡේදකයෙකු වන්නේ නම් ඔහුට මිනිස් ශිෂ්ටාචාරයට යමක් දායාද කළ අයෙකු බවට පත් විය හැකිය. එසේනම් මැතියෝ කලම්බු කළ ව්‍යවච්ඡේදනයෙන් ඔහු ඔහු සොයා ගත් විප්ලවීය සොයාගැනීම කුමක්ද? එයට පිළිතුර ඇත්තේ එවන් සොයා ගැනීමක් පවත්නා සමාජ ස්ථරය තුළ ඇති කළ වෙනස කවරක්ද යන්න සෙවීම තුළය. ඒ අනුව ව්‍යවච්ඡේදකයාගේ මධුර දේශය වන ක්ලිටෝරිසය සොයා ගැනීම කෙරෙහි දේශපාලනික හා ආගමික අධිකාරිය විරුද්ධ වන හේතු ගවේෂණයට මෙහිලා ප්‍රයෝජනවත් වෙයි. එය කෘතිය තුළ හමුවන්නේ මෙලෙසිනි.
සාතන්ගේ සත්කාරකයන් අතට පාපයේ සත්‍රී විෂයය පත් වෙතොත් ක්‍රිස්තියානි ධර්මයට කුමකින් කුමක් වෙයිද? කළකිරීමෙන් කෝපයට පත් පල්ලියේ දේව ධර්ම වෙද්දු ප්‍රශ්න කළහ. මිළ අධික අභිසරුලියකගේ ආලය ඕනෑම දිළිඳු කුදෙකුටත් අත් කරගත හැකි වෙතොත් ලාභදායී වෛශ්‍යා වෘත්තියට කුමක් වෙයිද? යනුවෙන් වැනිසියේ බලපුලුවන්කාර ගණිකා මඩම් හිමිකරුවෝ ප්‍රශ්න කළහ. ඒ සියල්ලටමත් වඩා, දෙවියන් වහන්සේ විසින් ආදම්ගේ ඉළ ඇටයෙන් මවන ලද ඒවගේ දියණීයන් දැනගත්තොත් ස්වර්ගයට සහ නිරයට ඇතුලු වන යතුර ඇත්තේ තමන්ගේ කකුල් අස්සේ කියා. (ව්‍යවච්ඡේදකයා - 14 පිටුව)
කාන්තාවන්ගේ ලිංගික තෘප්තිය සංකේන්ද්‍රනය වන ස්ථානය පිළිබඳ රහස අනාවරණය වීම නිසා එදා ඉතාලියේ පමණක් නොව සමස්ත යුරෝපයේ ම පැවති සම්මත සමාජයේ රිද්මය වෙනස් වන අයුරුත් ඒ හමුවේ ධනය හා බලය හිමි පාර්ශ්ව කැළඹෙන අයුරුත් මේ තුළින් පැහැදිලි වේ. ඒ අනුව කලම්බුගේ සොයා ගැනීම ඒ වනවිට සමාජයේ ප්‍රධාන පෙලේ ධනවතුන් ලෙස වැජඹි ගණිකා මඩම් හිමිකරුවන්ද, මේවායෙ සේවය ඇගයූ ධනපතීන්ද කණස්සල්ලට පත් කරවන සුලු එකක් වෙයි. එයින් ඔවුන්ගේ ධනෝපායන මාර්ගයට හා සමාජ තත්ත්වයට බාධකයක් මතු වෙයි. එමෙන්ම සමාජයේ බලය හිමි ආගමික කණ්ඩායම්වල බලයට අභියෝගයක් වෙයි. ඒ ප්‍රතිවිරෝධතාවන් මැද පවා ඔහු සිය සොයාගැනීම වෙනුවෙන් පෙනී සිටී. කලම්බුගේ ව්‍යවච්ඡේචන කාර්යය විප්ලවීය එකක් වන්නේ එබැවිනි. එය මිනිස් සිරුර නම් භෞතිකය ඉක්මවා ගොස් දෘෂ්ටිමය තලයක් සමග ගැටෙයි.
මේ ක්‍රම විරෝධී සොයාගැනීම නිසා ආගමික අධිකාරිය විසින් මෙහෙයවනු ලදුව සිරගත කරන කලම්බුට සිය සොයාගැනීම වෙනුවෙන් අධිකරණය හමුවේ කරුණු දැක්වීමට සිදු වෙයි. එහිදී ඔහු චෝදනාවන්ගෙන් නිදහස් වන නමුදු ඔහු විසින් සිය සොයාගැනීම අළලා ලියන ලද පොත තහනම් ග්‍රන්ථ සූචියට ඇතුළත් කෙරෙයි. ව්‍යවච්ඡේදකයාගේ සොයාගැනීම සැඟවී යන නමුත් වඩා වැදගත් වන්නේ ඔහු එය ප්‍රකාශයට අනුමත කරවාගැනීමට දරන්නා වූ ප්‍රයත්නයයි. ඒ සඳහා ඔහු තමන් විසින් ප්‍රතිකාර කරනු ලබන පාප්තුමෙක් පවා උපක්‍රමශීලීව මරණයට පත් කරයි.
මැතියෝ කලම්බුට තම අදහස මුදුන් පමුණුවාගැනීමට නොහැකි වුවද යම් සමාජ වටපිටාවක් තුළ ව්‍යවච්ඡේදකයෙකුට ඉටු කළ හැකි කාරිය කවරේදැයි පෙන්වා දෙයි. එමෙන්ම අපටද අපේ වටපිටාවේ ඇති දේ පිළිබඳව ව්‍යව්ඡේදන මනසින් බැලිය යුත්තේ කෙසේදැයි ඉඟි කරයි. ඒ අනුව අප වෙසෙනා කවරාකර අවකාශයක වුව කිසියම් වෙනසක් සිදුවීම සියලු දෙනා හට වඩාත් සුවපහසු වියහැකි බව අදහන අයට ආවේශදායී ආරම්මනයක් සැපයීමට සමත් තේමාත්මක අගයක් ව්‍යවච්ඡේදකයා ආඛ්‍යානයෙන් අපට හමු වෙයි.
බී.ජී.එම්. ජනප‍්‍රිය
