කාන්තාවක් නිරුවත් වුණොත් වැඩි වැඩියෙන් මුදල් ගලා ඒවි - නවාල් අල් සඩාවි

ස්ත්‍රීවාදිනියක, ලේඛිකාවක, වෛද්‍යවරියක, මනෝ වෛද්‍යවරියක වන නවාල් අල් සදාවි පීතෘමූලික සමාජය ගැන හඬ නගන්නියකි. ඉස්ලාම් දහම තුළ කාන්තාවන්ට හිමිවන තැන පිළිබඳ මෙන්ම ස්ත්‍රී ලිංග ඡේදනය ගැන ද කතාබහ කරන ඇය, ‘අරාබි ලොව සීමොන් දි බොවාර්‘ යන අන්වර්ථ යමින් හැඳින්වෙයි. මේ වනවිට සිය දිවියේ 86 වන කඩඉම පසුකරමින් සිටින ඇය Arab Women’s Solidarity සංගමයේ නිර්මාතෘවරිය මෙන්ම සභාපතිනිය ද වන අතර Arab Women’s Solidarity සංගමයේ සමාරම්භිකාවක ද වෙයි. මෙහි පළවන්නේ Channel 4 පුවත් හි Ways to Change the World වැඩසටහනට ක්‍රිෂ්ණන් ගුරු මූර්ති ඇය සමග සිදුකළ සම්මුඛ සාකච්ඡාවේ සිංහල අනුවර්තනයේ තෙවැනි කොටසයි. 

ඊජිප්තු කාන්තාවන්  ඇත්තටම නිදහස්ද ? 

මේ නවීන ලෝකයේ දිවිගෙවන කාන්තාවන් දිහා බැලුවම, විශේෂයෙන්ම ඊජිප්තු කාන්තාවන් ගත්විට ඔවුන් තවදුරටත් නිදහස් ජීවිතයක් ගතකරන බව ඔබ විශ්වාස කරනවාද ?

ඔව්, අනිවාර්යයෙන්ම. පුද්ගලයින් කණ්ඩායම් තුනකට වර්ග කළොත් නිදහස් ජීවිත ගතකරන කාන්තාවන් වගේම පිරිමින් ද ඉන්නවා. දෙවැනි කණ්ඩායම නිදහසේ ජීවිත ගෙවාදැමීම හා නැවත ආපස්සට යාම අතර ඉන්න පිරිසයි. ඒවගේම නිදහස් නැති ජීවිත ගතකරන තෙවැනි කණ්ඩායමක්ද ඉන්නවා.

උදාහරණයක් විදියට ගත්තොත් ඊජිප්තුවේ ජීවත්වන සමහර කාන්තාවන් ලිංගික භාණ්ඩයක් විදියට සලකන පිරිසක් ඉන්නවා. මේක දැවැන්ත ප්‍රතික්‍රමණයක්. සමාජය තුළ මෙලෙස ජීවත්වන බොහෝ දෙනකු හඳුනගන්නට හැකියි.

ඊජිප්තුවේ පමණක් නෙවෙයි මෙවැනි තැනැත්තන් ලෝකයේ හැමතැනම ජීවත්වෙනවා නේද ?

ඔව්, ඔව්. මේ පුද්ගලයින් දේශීය හා ගෝලීය වශයෙන් වෙන්වීමක් නොකළේ ඒකයි. දේශීය කියන වචනේ ගැන අපි කතාකරමු.

නමුත්, බොහෝ දෙනෙකු ඔබත් එක්ක තර්ක කරන්නේ ඔවුන්, ඔවුන්ව ලිංගික භාණ්ඩ විදියට දකින බව පවසමිනුයි. ඔවුන් කියන්නේ ‘නැහැ, මෙමගින් අප සවිබල ගැන්වෙනවා කියලයි‘. ඔවුන් තර්ක කරන්නේ එලෙසයි ?

ඔව්, මං එවැනි අය එක්ක සාකච්ඡා කරලා තියෙනවා. ඔළුව වහගෙන ඉන්න මේ ආවරණය නිසා ඔවුන් රෝගී වුණාම මගේ සායන වලට එනවා. මං හොයාගත්ත විදියට නම් ඔවුන් ඔළුව වහගෙන ඉන්න අකමැතියි. මේක බොහොම කුහක වැඩක්. ඒවගේම ඔවුන්ගේ මොළේට විස පොවලා තියෙන්නේ, මේ විතරක් නෙමෙයි පීඩාවටත් පත්කරලා තියෙනවා. මේක මානසික ප්‍රශ්නයක්. ‘මගේ සැමියාට බිරින්ඳෑවරු හතර දෙනෙක් විවාහ කරගන්න පුළුවන් කියන කාරණේට මං එකඟයි‘ කියලත් සමහරදෙනෙකුගේ හිත් වලට දනවලා තියෙනවා.

බහු විවාහ කරගත්තොත් අපායේ යාවි - ආගමේ නාමයෙන් නැගෙන අනියත බිය

තවත් කාන්තාවක් ඔබට මේ වගේ ප්‍රකාශයක් කළාම එය දැනෙන්නේ කොහොමද ?

තමන්ගේ සැමියට කාන්තාවන් හතර දෙනෙකුව විවාහ කරගන්න පුළුවන් කියලා ඇය එකඟ වෙනවා කියන කාරණේට එකඟ නම් මං ඇගෙන් පෙරළා විමසන්නේ, ‘ඔයා ස්වාමියන් හතරදෙනෙකුව විවාහ කරගන්නවට සැමියා කැමතිද කියලා ?‘, ‘අපෝ නැහැ, කොහොමටවත් නැහැ‘ කියලා ඇය උත්තර දෙනවා. ඇගෙන් ‘ඔයාගේ සැමියට කාන්තාවන් හතරදෙනෙකුව විවාහ කරගන්නත්, ඔබට එවැනි විවාහයක් නොකරගන්නත් අයිතියක් නැතිවෙන්නේ කොහොමද ?‘ කියලා ඇහුවම, නිරුත්තර වෙනවා. දෙවියන්ට තියෙන බිය නිසා, අපායේ ගින්දරට බිය නිසා ඔවුන් ඒ ගැන හිතන්නේ නැහැ. ‘නැහැ, මං එහෙම කලොත් අපායේ ගිනිදැල් වලට අහුවේවි‘, ‘මං අපායට යාවි‘ යැයි කියනවා. මේ අදහස එන්නේ ළමාවියේදී ඉඳන්මයි.

සිත හා කය නිදහස් කරගත්ත මගේ දුව වගේ නිදහසේ ජීවත්වන තවත් පිරිසක් ඉන්නවා. නමුත්, ඔවුන් ඇමරිකානුකරණය වෙලා නැහැ. ඇමරිකානුකරණය හා ඉස්ලාම්කරණය අතර ඉන්න තවත් පිරිසක් ඉන්නවා. මේ පිරිස ඔවුන්ගේ හිස වසාගෙන හිටියත් බඩ වසාගෙන ඉන්නේ නැහැ. මේක ඇමරිකානුකරණය. ඉස්ලාම්කරණය කියන්නේ අපේ ආගමයි. ඉතිං, කාන්තාවන් මේ විදියට දිවිගෙවනවා.

මෙවැන්නක් සිද්ධවෙන්නේ ඇයි ? බටහිර රටවලත් මෙවැනි කාන්තාවන් ජීවත්වෙන බව ඔබ හිතනවාද ? නිදහසේ ජීවත්වීම කියන කාරණය ඇතුළේ ඔවුන් ඉන්නේ කොතැනකද ?

අපි එක ලෝකයක ජීවත්වෙන බව මුලින්ම කිවයුතුයි. මේ ලෝකය වෙළඳපලකරණය, ප්‍රාග්ධනවාදයෙන්  නිර්මාණය වූ තැනක්. කාන්තාවන් ඒ ලෝකය ඇතුළේ භාණ්ඩයක් බවට පත්වෙනවා. මේ ප්‍රාග්ධනවාදී වෙළඳපල ඇතුළේ කාන්තාවන් මෙන්ම පිරිමින්ද භාණ්ඩ බවට පත්වී ඉන්නවා. කාන්තාවන් වසානොගත් තැන් මේ  ප්‍රාග්ධනවාදී වෙළඳපල ඇතුළේ  වසාගත යුතුයි. මොකද නිරුවත් වීම හරහා ලොකු මුදලක් ගලා ආ හැකියි. මේ සමාජය, ආණ්ඩුව, මාධ්‍ය නිරුවත්කරණයට වගේම සිරුර සඟවා තබාගන්නටත් වෙළඳපලක් නිර්මාණය කරදෙනවා. නිරුවත් වීම හා සිරුර සගවාගැනීම එකම කාසියේ දෙපැත්තයි. මේ දෙකේම තියෙන්නේ එකම පණිවිඩයක්. කාන්තාවක් වසාගත්තම ඇය නිකං වසාගත් සිරුරක් බවට පමණක් පත්වෙනවා. මොකද මෙහිදී ඇය සගවාගන්නේ ඇගේ මනස නොව සිරුරයි. ඇය නිරුවත් වුණාම එහි අර්ථය වෙන්නේ ඇය සිරුරක් බවට පත්වූ බවයි. මොකද මනසක් වසාගන්න හෝ නිරුවත් කරන්න අප කටයුතු කරන්නේ නැහැ.

කාන්තාව හුදෙක් සිරුරක් පමණක් බවට වුණු මේ සංකල්පනාව, පිරිමින්ට ඇයව භාණ්ඩයක් බවට පමණක් බවට වූ අදහස දනවනවා. ප්‍රාග්ධනවාදී වෙළඳපල ඇතුළේ මෙමගින් ලාභ ගලා ඒවි. කාන්තාවක් නිරුවත් කළොත් වැඩි වැඩියෙන් ලාභ උපයාගන්නට හැකිවේවි. ඊට පස්සේ මේක්අප්, හැමතැනම මේක්අප් ගල්වනවා. පශ්චාත් නව්‍ය සමාජයේ ජීවත්වෙන කාන්තාව වෙළඳපලට වැඩි වැඩියෙන් ලාභ උපයා දෙනවා. ආගම, නූතනත්වය හෝ පශ්චාත් නූතනවාදය මගින් වෙළඳපලේදී කාන්තාව පාවිච්චි වෙන්නේ මේ විදියටයි.

මේ කාන්තාවන් හා අනෙක් කාන්තාවන් අතර තියෙන්නේ මොනවගේ සම්බන්ධයක්ද ?

ඔව්, ඔබ මෙහිදී අදහස් කළේ මවක් තමන්ගේ දියණියට අයුතු අන්දමේ බර පටවන බවද ?. ඔව්, අනිවාර්යයෙන්ම.

ඒවගේම අනෙක් කාන්තාවන්ට ?

ඔව්, ඔව්. මේක වහල් මනෝභාවයක්. සාමාන්‍යයෙන් වහල්ලු තමන්ගේ ස්වාමියාව සතුටු කරන්න එකිනෙකාට වෛර කරනවා, එකිනෙකා සමග සටන් කරනවා. ඉතිං, කාන්තාවන්ටත් ඔවුන්ගේ ස්වාමියා වන පිරිමියාව සතුටු කරන්න ඕන. ගැහැණු ළමුන් මත ඔවුන් අයුතු බරක් පවරන්නේ ඒ නිසයි.

ඔබේ ජීවිතය ඇතුළේදී භින්නමතික දේවල් ගොඩනගන්න බොහෝ වෙර දරා තිබෙනවා. කාන්තාවන් හා සංගම් පිහිටුවා, ඔබ වෛද්‍යවරියක ලෙස දුප්පත් කාන්තාවන්ට උදව් කරන්න උත්සහ කර තිබෙනවා. ඒවගේම ලේඛිකාවක් බවටත් පත්වෙනවා. ඔබේ හැඟීම් ලේඛනයන් තුළින් හෙළිදරව් කළ යුතු බව දැනුණේ ඇයි. භින්නමිතිකභාවය හා ලේඛනය අතර තියෙන සම්බන්ධය මොකක්ද ?

මං ලියන්න පටන් ගත්තේ අක්ෂර මාලාව දැනගත්ත කාලේදී ඉඳන්මයි. මගේ අම්මා තමයි අක්ෂර මාලාව කියාදුන්නේ, එය ලියන්න දැනගත් විනාඩියේ ඉඳන්ම මං ලියන්න ගත්තා. මොකක්දෝ දෙයක් රහසේම පවසන්න මට වුවමනා වුණා. මගේ අම්මා, තාත්තා වගේම පාසලේ ගුරුවරුන් දිහා ඕනෑකමින් බැලුවා. මොකක්දෝ දෙයක් කියන්න වුවමනා වූ නිසා ලියන්න ගත්තත් මගේ සිහින රජදහන ඇතුළේ වැඩිහිටියෙක් බවට පත්වෙන්න ඕන වුණා. නර්තන ශිල්පිනියක් වීම මගේ හීනය වී තිබුණා. අනික් හැම ළමයෙක්ම වගේ නටන්න, පියානෝව වාදනය කරන්න කැමති වුණා. නමුත්, මට පියානෝවක් අරන් දෙන්න තරම් වත්කමක් තාත්තාට තිබුණේ නැහැ. ඉතිං, මට ඉතුරු වුණේ ලියන්න පුළුවන් කොළ කෑලි ටිකක් හා පෑනක් විතරයි. සංගීතය තරමටම ලේඛනය මාව ප්‍රමෝදයට පත් කළා. ලේඛනය හිතට තදින් වැදුණා.

මේ සිස්ටම් එක අවුල්

මං යන හැමතැනකදීම මේ සිස්ටම් එක සම්බන්ධයෙන් මට පැහැදීමක් නොතිබුණු නිසා මට තරහ ගියා. මගේ සොහොයුරිය එක්ක රණ්ඩු කළා. සමාජය ඉදිරියේ ඇය මාව හාස්‍යයට ලක්කළ නිසා කොහේ ගියත් ඇයත් එක්ක රණ්ඩු වෙනවා. ගැහැණු ළමයෙක්, කාන්තාවක් වගේම මනුස්සයෙක් විදියට මං කැරලි ගහන්න පටන් ගත්තා. භින්නමතිකවාදියෙකු වෙන්න ගත්තා. ඒක හරිම ස්වභාවිකයි. මං කිසිදෙයක් නොකළත් එය මා සොයා ආවා.

ඒත් ඔබ නවකතා රචනා කරන්නේ ඇයි ? 

මා ස්වයං චරිතාපදානයක් හෝ නවකතාවක් වෙන්කරන්නේ නැහැ. කරුණු හා ප්‍රබන්ධ වෙන්කරන්නේ නැහැ. මේ දෙකම එකක්.

ප්‍රබන්ධ කතා අතිශය බලසම්පන්න බව ඔබ හිතනවද ?

ඔබ ඒක තීරණය වෙන්නේ ලියන්නේ කොහොමද යන්න මතයි. සමහරවෙලාවට ප්‍රබන්ධ නොවන ලේඛන බොහොම බලසම්පන්නයි. මා රචනා කළ The Hiden Face of Eve හා Woman at Point Zero වැනි කෘතීන් කෘතිය බොහොම බලසම්පන්නයි. මගේ ස්වයං චරිතාපදානය මවිසින් රචිත විද්‍යාත්මක ලියවිලි තරමටම බලසම්පන්නයි. මේක තීරණය වෙන්නේ ලියන අන්දම මතයි. මේක ප්‍රකාශයට පත්කිරීමේ අරමුණින්ම පමණක් නොව අවංකව ලියනවා නම්, තවත් කෙනෙක්ට දැනගන්න ලියනවා නම්. ලේඛනය හුස්ම ගන්නවා වගේ දෙයක්. මං ලියද්දි මට දැනෙන්නේ හුස්ම ගන්නවා වගේ. මං ලිවීම අත්හැරියොත් හුස්ම හිරවුණු බවක් දැනෙනවා. (සිනාසෙමින්).

මං සිරකුටියේදී පවා ලේඛනයේ යෙදුණා.

තරුණ දැරිවියක් ලෙස ඔබ ලැබූ අත්දැකීම් පදනම් කරගනිමින් ස්ත්‍රී ලිංග අංගඡේදනය ගැන ලියා තිබෙනවා. ලේඛනය තුළින් ඔබ, ඔබ ගැනම, ඔබ විඳි අත්දැකීම් ගැන අනාවරණය කිරීම කෙතරම් වැදගත්ද ?

මේක අතිශයින්ම වැදගත්. ලේඛකයින් ඔවුන්ගේ පුද්ගලික ජීවිත ගැන ලියනවා. නවකතාව හා ස්වයංචරිතාපදානය එකිනෙකින් වෙන්නොකරන්නේ ඒ නිසයි. ඔබ වෙනත් ලේඛකයින්ගේ කෘති කියෙව්වොත් මේ බව දැනහඳුනාගන්නට හැකිවේවි. නමුත්, ඔවුන් සමහර තොරතුරු වසන් කරනවා. එහෙම කළත් ඔවුන් ඔවුන්මයි.

මා ස්ත්‍රී ලිංග අංගඡේදනය ගැන ලිව්වේ මාත් ඒ අත්දැකීමට මුහුණදුන්නු නිසයි. කාන්තාවෝ මේ අත්දැකීමට මුහුණදෙනවා. මා පිරිමියෙකු නොවුණත් පිරිමින්ගේ අංගඡේදනය ගැන ලිව්වේ කුඩා පිරිමි දරුවොත් මීට මුහුණදෙන නිසයි. මේ අත්දැකීම පුද්ගල ජීවිතයට බොහොම දරුණු විදියට බලපානවා, මානසිකව, සමාජයීය වශයෙන් මෙන්ම සෞඛ්‍යමය වශයෙන් බලපානවා. මෙවැනි අන්දමේ අත්දැකීමකට පෞද්ගලිකව මට මුහුණදෙන්නට සිද්ධවුණා යන්න ප්‍රශ්නයක් නෙවෙයි. අනිවාර්යයෙන්ම මේ අත්දැකීමට පෞද්ගලිකව මට මුහුණදෙන්නට සිද්ධවුණා නම් මීට වඩා අරගල කරාවි.

මේ පුද්ගලයින් අංගඡේදනය නොකළ යුතු බව ඔබ විශ්වාස කරනවාද ?

ඔව්, 2011 දී වුණු ඊජිප්තු විප්ලවයෙන් පස්සේ මගේ පොත් අරාබියේ ඉන්න ජනතාවට හා ඊජිප්තු ජනතාවට කෙතරම් බලපෑවාද යන්න හොයාබලන්න වුවමනා වුණා. මොකද මගේ පොත් බොහොමයක් විවිධ රටවල පැතිරී ගොස් තිබුණා. ඉන්දියාවේ පවා. මගේ කෘති පරිහරණය කළ මායා කියන ඉන්දීය තරුණියක් මා ඇමරිකාවේදී කළ පාඨමාලාවකට සහභාගී වුණා මට මතකයි. නිර්මාණාත්මක බව හා විරුද්ධවාදය ගැන මා පාඨමාලාවක් කළා. ‘ඔබ ලියූ Woman at Point Zero කෘතිය මා කියෙව්වා‘ කියලා මායා කිව්වා. ‘මං මේ පාඨමාලාවට ආවෙත් ඒ නිසයි‘ කියලා ඇය කිව්වා. අනිවාර්යයෙන්ම මා ලියූ දේවල් වලින් බලපෑමක් ඇතිවුණා

මිනිස්සු තවමත් තමන්ගේ දරුවන්ගේ ලිංගඡේදනය කරන්නේ ඇයි කියලා ඔබ දන්නවාද ?

ඒක ඵෙතිහාසිකයි. දරුවන්ගේ ජනනේන්ද්‍ර පද්ධතියේ කොටසක් කපාදමන්නේ ඇයි ?, නොවන්නේ ඇයි ? දරුවන්ගේ කන් නොකපා ඔවුන්ගේ පුරුෂලිංගාශ්‍රිත චර්මය කපාදමන්නේ ඇයි ?.  ලිංගික අවයවයේ කොටසක් කපාදමන්නේ ඇයි ?

මේක ඵෙතිහාසිකයි, ඒ වගේම පුරුෂ මූලික සමාජයට සම්බන්ධයි. පුරුෂ මූලික සමාජයේ සාරයන් වෙන්නේ මොනවද ? පුරුෂ මූලික සමාජය ගැන වචන දෙකකින් කිව්වොත්, කාන්තාවකට විවාහ කරගන්නට හැකිවෙන්නේ  එක සැමියෙකු එක්ක විතරයි. පිරිමියෙකුට කාන්තාවන් කීපදෙනෙකුව විවාහ කරගන්නට හැකියි.

නමුත්, එක් පිරිමියෙකු පමණක් විවාහ කරගන්නට නීතිය, බලය මගින් ඇයට බලකර සිටිනවා. හැම සංස්කෘතියක්, ආගමක් යටතේම ඇයව මීට පොළඹනවා. ඒක විවාහය අනිවාර්ය කරුණක් බවට පත්කරනවා. නමුත්, මේ ආගමික කාරණා, නීතිමය කාරණා පැමිණෙන්නට කලින් කාන්තාවන් ද පිරිමින් වගේම බහු විවාහකයි.

Channel 4 News සමග පැවති සම්මුඛ සාකච්ඡාවක් ඇසුරිනි 

අනුවර්තනය වින්ධ්‍යා ගම්ලත් 

ලිපි පෙළේ පළමු කොටස කියවන්න 

‘‘අපේ රටවල හැමතැනකදීම දෙවියෝ වැඩඉන්නවා‘ – නවාල් අල් සඩාවි‘‘

ලිපි පෙළේ දෙවන කොටස කියවන්න 

‘‘මා මාක්ස්වාදියෙකු නොවුණේ මාක්ස් ගැන කියවපු නිසයි‘‘ - නවාල් අල් සඩාවි

මීළඟ කොටසින් බලාපොරොත්තුවන්න 

මාධ්‍ය මිනිස්සුන්ට විස පොවනවා